ÖNEMLİ BAZLAR
Kalsiyum Hidroksit (Ca(OH)2)
? Kireç, suya karşı aşırı ilgi duyar. Çıplak el ile temas edildiğinde deri hücrelerindeki
suyu çekeceğinden deride yanma (tahriş olma) etkisi yaşanır.
? Kireçler CaO halinde kullanılmaz. Bu nedenle su ile tepkime yoluyla söndürülmeleri
gerekir. Sönmemiş kirecin üzerine az miktarda su dökülmesiyle kireç parçası kabarır, yavaş
yavaş çatlayarak dağılır. Aynı zamanda ısı açığa çıkar.
CaO(k) + H2O(s) ¡ Ca(OH)2(k) + ısı
Sönmemiş kireç Sönmüş kireç
tepkimesine kirecin söndürülmesi denir. Ca(OH)2 beyaz bir toz olup, suda hamurumsu bir
görünüş alır.
Ca(OH)2, ayrıca;
? Havadaki H2S gibi asidik gazların uzaklaştırılmasında
? Kireç, çimento ve alçı yapımında
? İnşaatlarda bağlayıcı malzeme olarak
? Dezenfektan etkisi olduğundan mikrop öldürücü olarak
? Deri sanayisinde
kullanılır.
Sodyum Hidroksit (NaOH):
? Sud kostik olarak bilinir. Beyaz renkte nem çekici bir maddedir.
Suda kolaylıkla çözünür ve yumuşak, kaygan ve sabun hissi veren bir
çözelti oluşturur.
? Havada bulunan karbondioksiti (CO2) bünyesine bağlayarak
karbonatları oluşturur.
2NaOH(k) + CO2(g) ¡ Na2CO3(k) + H2O(s)
Bu nedenle havaya karşı iyi korunmuş kaplarda saklanır. El ile temas edildiğinde yakıcı
etki yapar.
NaOH, ayrıca;
? Pamuk ipliğinin merserize yapılmasında
? Yağlarla etkileşerek sabun yapımında, deterjan yapımında
? Boya, kağıt, tekstil endüstrisinde
? Tıkanmış boruların açılmasında
? Petrol rafinerilerinde
kullanılır.
Potasyum Hidroksit (KOH)
Potas kostik olarak bilinir. Kuvvetli bir baz olan potasyum hidroksitin
geniş bir kullanım alanı vardır. Endüstride arap sabunu üretiminde,
pillerde elektrolit olarak ve gübre yapımında kullanılır.
KOH, ayrıca;
? Tarımda asidik toprakların pH derecesinin ayarlanmasında
? Tarım ilaçlarının yapımında
? Tıpta
? Geri dönüşümlü kağıtların yapımında
? Laboratuvarda CO2 tutucu olarak
kullanılır.
Amonyak (NH3)
Keskin kokulu renksiz bir gazdır. Bu nedenle solunduğunda burnu, genzi ve akciğerleri
tahriş edici bir gazdır. Gözleri yaşartır. Amonyak suda oldukça çok çözünen bir gazdır.
NH3(g) + H2O(s) Δ NH4
+(suda) + OH-(suda)
NH3, ayrıca;
? Boya ve ilaç endüstrisinde
? Gübre üretiminde
? Patlayıcı maddelerin sentezinde
? Birçok azotlu bileşiğin elde edilmesinde
? Sentetik elyaf üretiminde
? Organik ve inorganik bileşiğin sentezinde (üre eldesinde)
kullanılır.